مراقبه

حقیقت سیروسلوک الی‌الله همان عبودیت و بندگی خداست که بهترین و مطمئن‌ترین روش سیر سلوک است.
 حال اگر ما بخواهیم عبودیت و بندگی را بیشتر باز کنیم، باید بگوییم عبودیت در دو امر جلوه می‌کند؛ یکی مراقبه در روز و دیگری توجه در شب،  که مرحوم علامه بر آن دو تأکید داشتند.
 انسان مراقب وقتی‌که شب می‌شود و موقع آرامش و سکوت فرامی‌رسد، با توجه به مراقبه‌ای که در روز داشته و آرامشی که در شب است مورد تجلیات الهی واقع‌شده و برای او چه در بیداری و چه در خواب تمثلاتی پیش می‌آید و هر چه در روز مراقبه شدیدتر و دقیق‌تر باشد، در شب تمثلات زلال‌تر، پاک‌تر و شریف‌تر صورت می‌بندد. 
مراقبه در روز یعنی این‌که انسان از آن لحظه‌ای که صبح از خواب بیدار می‌شود تا آن موقعی که شب می‌شود و می‌خواهد دوباره به بستر رفته و بخوابد، آگاهانه و حاضرانه و شاهدانه، وقت و عمر خویش را سپری کرده و دچار ذهول و غفلت نگردد. 
و چون بیشتر حشر و نشر انسان با کثرات خلقی در روز است، روی واژه روز تمرکز شده و گفته می‌شود مراقبه در روز وگرنه ممکن است همین مراعات کردن‌ها بعد از غروب آفتاب و هنگام شب صورت بگیرد.

✅به‌هرحال مراقبه مراتبی دارد:

❇️ پائین‌ترین مرتبه‌ی مراقبه این است که شخص تمام حرکات و سکناتش مطابق با شرع بوده و مراقب باشد تا خطا و گناهی از او سر نزده و حقی از حقوقی که برعهده‌ی اوست مورد تعدی و تجاوز قرار نگیرد،چه حقوقی که خداوند بر عهده او دارد و چه حقوقی که خود او برعهده‌ی خویش دارد و چه حقوقی که خانواده و اجتماع بر عهده او دارند.

❇️ مرتبه برتر و بالاتر مراقبه این است که شخص، موقعی که با کثرات خلقی محشور است، مراقب رقیب که خداوند است باشد و کثرات خلقی او را از توجه به‌حق بازنداشته و منحرف نکند، بلکه همواره او را بر خود حاضر و ناظر دیده و از نظر و حضور او غفلت نکند.

❇️ اما بالاترین مرتبه مراقبه این است که انسان تمام موجودات را مظاهر و مجالی حق دیده و برای هیچ موجودی به‌هیچ‌وجه اصالت و استقلالی نبیند.

📚وحید واحدجوان، عرفان علامه طباطبایی در بیان استاد رمضانی، ص۲۳۳_۲۳۵